بودن یا نبودن :)

بسمه تعالی شأنه 

 

امام سجاد علیه السلام:

وَ عَمِّرْنِى مَا کَانَ عُمُرِى بِذْلَةً فِى طَاعَتِکَ، فَإِذَا کَانَ عُمُرِى مَرْتَعاً لِلشَّیْطَانِ فَاقْبِضْنِى إِلَیْکَ قَبْلَ أَنْ یَسْبِقَ مَقْتُکَ إِلَیَّ، أَوْ یَسْتَحْکِمَ غَضَبُکَ عَلَیَّ.

 

ترجمه روایت 

[خداوندا] تا زمانی که عمر من در راه طاعت و بندگی تو مصرف می شود، به من عمر عنایت فرما! بنابراین زمانی که ایام عمر و زندگانی من، مَرتَع و چراگاه شیطان شد، جانم بستان و مرا نزد خودت ببر، پیش از آن که بغض و دشمنی تو به من برسد و نزد تو منفور بشوم و یا اینکه خشم و غضب تو بر من، حتمی و یقینی بشود. 

 

تجزیه و ترکیب

عَمِّرْنِى = فعل امر + فاعلش [أنت مقدر] + نون وقایه +مفعول به و محلا منصوب 

مَا = حرف مصدریه زمانیه - به همراه صله اش، جانشین ظرف زمان محذوف است و محلا منصوب 

کَانَ = فعل ناقصه 

عُمُرِى = اسم «کان» و تقدیرا مرفوع + مضاف إلیه و محلا مجرور 

بِذْلَةً = خبر «کان» و منصوب 

فِى = حرف جار

طَاعَتِکَ = مجرور به حرف جار + مضاف إلیه و محلا مجرور 

جمله بعد از تأویل به مصدر 

👈  «عَمِّرْنِى مُدَّةَ کَونِ عُمُرِى بِذْلَةً فِى طَاعَتِکَ» 

فَإِذَا = حرف عطف + ادات شرط زمانی (مانند «حیثما» و «أیّانَ»)، ظرف زمان و محلا منصوب [عاملش شرطش است (اختلافی)] 

کَانَ = فعل ناقصه 

عُمُرِى = اسم «کان» و مرفوع + مضاف إلیه و محلا مجرور 

مَرْتَعاً = خبر «کان» و منصوب 

لِلشَّیْطَانِ = جار و مجرور، متعلق به «مَرْتَعاً» 

جمله «کَانَ عُمُرِى مَرْتَعا لِلشَّیْطَانِ» جمله شرط است و مضاف إلیها، محلا مجرور 

فَاقْبِضْنِى = فاء جواب شرط + فعل امر + فاعلش [أنت مقدر] + نون وقایه +مفعول به و محلا منصوب

إِلَیْکَ = جار و مجرور، متعلق به «اقْبِضْنِى» 

قَبْلَ = مفعول فیه و منصوب 

أَنْ = حرف ناصبه مصدریه 

یَسْبِقَ = فعل مضارع منصوب به سبب «أن» ناصبه 

مَقْتُکَ = فاعل «یَسْبِقَ» و مرفوع + مضاف إلیه و محلا مجرور 

إِلَیَّ = جار و مجرور، متعلق به «یَسْبِقَ» 

أَوْ = حرف عطف 

یَسْتَحْکِمَ = عطف به «یَسْبِقَ» 

غَضَبُکَ = فاعل «یَسْتَحْکِمَ» و مرفوع + مضاف إلیه و محلا مجرور 

عَلَیَّ = جار و مجرور، متعلق به «یَسْتَحْکِمَ»

جمله «اقْبِضْنِى إِلَیْکَ قَبْلَ أَنْ یَسْبِقَ مَقْتُکَ إِلَیَّ، أَوْ یَسْتَحْکِمَ غَضَبُکَ عَلَیَّ» جمله جواب شرط است ولی مجزوم نیست زیرا «إذا» ادات غیر جازم است. 

 

📚 صحیفه سجادیه - بخشی از دعای بیستم؛ معروف به دعای مکارم الاخلاق. 

شرح این قسمت از کلام نورانی امام سجاد علیه السلام توسط آیت الله مصباح یزدی حفظه الله تعالی